Toen was geluk heel gewoon
Het is woensdagmiddag. In het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem wandelen vele bezoekers op deze mooie warme dag in augustus door het 44 hectare tellende museum. Een plek waar de Nederlandse geschiedenis centraal staat. Bezoekers uit binnen- en buitenland wanen zich op de Zaanse Schans, de Westerstraat, stappen op de tram of luisteren naar de verhalen van medewerkers die oude ambachten uitvoeren.
Eén van de medewerkers is de 47-jarige Mark Dwarswaard. Twintig jaar geleden haalde hij zijn molenaarsdiploma, maar kwam vervolgens in de bouw terecht. Tot vier jaar geleden, toen hij aan het werk ging in het Nederlands Openluchtmuseum. Veelal werkt hij in de papiermolen waar hij als papiermaker prachtig geschept papier maakt. Met veel passie vertelt Mark over het vak en hoe het proces in zijn werk gaat. Van oude vodden, ook wel lompen genoemd, werd vroeger papier gemaakt. Volgens Mark vele malen sterker dan papier gemaakt van hout, dat vandaag de dag geproduceerd wordt. Met aandacht luisteren bezoekers naar hoe het proces vroeger in zijn werk ging. Een papiermaker vervult hier verschillende rollen, van papierschepper, koetser (het neerleggen van het papier) tot hanger (het hangend laten drogen). Wat er met dit handgemaakte papier gebeurt? Het wordt verkocht in de museumwinkel.
Tijdens een wandeling door het museum hoor je in allerlei hoeken ouders aan kinderen of grootouders aan kleinkinderen verhalen en anekdotes vertellen. Een bezoek aan het openluchtmuseum is zowel interessant voor groot als klein. Kijk naar Nathan die, tijdens zijn eerste keer Nederlands Openluchtmuseum samen met zijn opa en oma, ogen te kort komt.
“Herkenbaarheid, verbazing, trots en aandacht”
Herkenbaarheid, verbazing, trots en aandacht valt van vele gezichten af te lezen. Zusjes Myrthe en Marloes luisteren aandachtig naar Jan, een bijna gepensioneerde vrijwilliger die zich 2 dagen per week inzet op de Scheepswerf. Als hij vertelt over de plannen die er zijn om een schip om te bouwen en in te richten voor dagrecreatie voor mensen met een beperking, zie je zijn ogen stralen. Samen met zijn collega Henk, die de boot beschikbaar heeft gesteld, hoopt hij dat het project over vijf jaar af is. En natuurlijk kunnen ze dat niet alleen. Jan en Henk leveren een bijdrage als timmerman vanuit de scheepstimmerwerf. Mooie tekeningen aan de wand laten het prachtige eindresultaat zien.
Een ritje op een oude tram kan niet ontbreken tijdens een bezoek. Het brengt bezoekers langs de ruim 200 gebouwen die het museum kent. Trams die vroeger door Rotterdam, Arnhem en Den Haag reden doen nu dienst in het museum. Vele vrijwilligers, die ooit een baan hadden als directeur of trambestuurder, besturen dagelijks de trams. En dat is echt een vak. Werkgelukkiger worden deze mannen waarschijnlijk niet.
Het museum verlaten zonder iets nieuws te hebben geleerd is vrijwel onmogelijk. De geschiedenis komt er tot leven door de medewerkers die iedere dag de verhalen vertellen over hoe het vroeger was. Van generatie op generatie. Want onze geschiedenis mag niet verloren gaan.
Meer lezen? De volledige reportage staat in de publicatie Geluk werkt door van Driessen. Deze is kosteloos aan te vragen voor bestuur, directie, management, leidinggevenden en HRM’ers in de publieke sector via www.driessen.nl/gelukwerktdoor.
