Muziek op de werkvloer: liever wel of liever niet?

Bovendien is het niet meer alleen de radio die aanstaat, maar luisteren ook veel medewerkers met een koptelefoon naar hun eigen muziek. Maar is muziek en werk wel zo’n ideale combinatie?

Betere concentratie

Al decennia lang wordt met verschillende studies aangetoond dat het luisteren naar muziek de concentratie aanzienlijk kan verbeteren. Vooral het Mozart-effect is een bekende, proefpersonen die luisterden naar het eerste deel van Mozarts Sonate voor twee piano’s in D majeur (K.448) bleken 8 tot 9 ruimtelijk-IQ-punten hoger te scoren. Het is aangetoond dat het luisteren naar bijvoorbeeld klassieke muziek tijdens het werk er voor zorgt dat het deel van je brein dat niet aan een taak werkt, wordt beziggehouden. De hersenen volgen onbewust het ritme, laten zich minder afleiden en zorgen zo voor een betere concentratie.

Uiteraard maakt het wel verschil wat voor type muziek gedraaid wordt, en of het alleen muziek is of bijvoorbeeld de radio waarbij tussendoor gepraat wordt. Het grootste effect heeft instrumentale muziek (al hoeft dat niet perse klassieke muziek te zijn) want je hersenen gaan anders onbewust toch luisteren naar de woorden in de tekst.

Door te luisteren naar muziek kunnen we bovendien onze stemming positief beïnvloeden. Door afspeellijsten specifiek voor het werk samen te stellen, kan het werkplezier een flinke boost krijgen.

Teveel afleiding

Toch gelden deze voordelen niet voor alle werksituaties. Hersenen kunnen ook teveel gaan multitasken en dan is de afleiding te groot. Bovendien houdt niet iedereen van dezelfde muziek. De Universiteit van Wales deed hier onderzoek naar: Kunnen we wel goed werken als we luisteren naar muziek die we prettig vinden versus muziek waar we weinig aan vinden? De proefpersonen werden respectievelijk blootgesteld aan hun eigen favoriete muziek en aan trash metal (waar ze allemaal een hekel aan hadden). In alle gevallen liepen de prestaties terug tijdens het luisteren naar muziek, ongeacht of men de muziek nu wel of niet prettig vond. In dit onderzoek bleek het best gepresteerd te worden in een rustige werkomgeving. De onderzoekers gaven wel aan dat muziek in de achtergrond weinig kwaad kan bij werkzaamheden met meer herhaling en waarbij minder focus nodig is.

Steeds meer koptelefoons

Het is duidelijk dat veel medewerkers bij bepaalde werkzaamheden graag naar muziek luisteren. Een voordeel in de huidige tijd is dat iedereen zijn eigen muziek kan luisteren door de opkomst van handzame apparaten zoals mp3-spelers, smartphones en muziekaanbieders via de pc. Met als gevolg dat overal medewerkers met koptelefoons op of oortjes in aan het werk zijn. Muziekpsycholoog Anneli Haake promoveerde aan de University of Sheffield op ‘Music listening in workplace settings’. Ze signaleert een toename van het aantal medewerkers dat muziek ‘onmisbaar’ vindt bij het werk. Bijna alle respondenten noemen het ‘afsluiten van de omgeving’ als belangrijkste reden. Verder noemden de deelnemers als belangrijke motieven: humeur verbeteren, vervelende klussen volhouden en ontspannen.

Een aandachtspunt is hoe het de communicatie met collega’s beïnvloedt. Want een nadeel van een koptelefoon is natuurlijk dat de collega’s ‘afgesloten’ zijn van de rest van de afdeling. Storende geluiden worden niet meer gehoord, maar ook belangrijke gesprekken kunnen zo gemist worden. Terwijl veel mensen juist waarde hechten aan samenwerking en collegialiteit.

Volop meningen in dit geval en onderzoeken die elkaar zelfs tegen lijken te spreken. Duidelijk is dat persoonlijke voorkeur een grote rol speelt bij het effect van muziek op de werkvloer. Maar dat de juiste muziek op het juiste moment zeker stimulerend kan werken. Ook al willen collega’s niet altijd hetzelfde, dus het is de moeite om hierover duidelijke afspraken te maken met elkaar!

Bronnen: musicatwork.net, psychologie magazine