Branded
15 dec '25
15 december '25
5 min

Mentale gezondheid verslechtert: wat betekent dit voor HR?

Mentale gezondheid van Nederlanders verslechterd. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM en het Trimbos-instituut, Deze cijfers laten zien dat de mentale gezondheid van Nederlanders al langere tijd onder druk staat en opnieuw is verslechterd. Vooral jongeren (tot 25 jaar) maken zich vaker zorgen, voelen zich somberder en ervaren meer stress. De onderzoekers spreken van een trend die al vanaf 2019 zichtbaar is, maar nu steviger doorzet.

Hoge druk op mentale veerkracht

Niet alleen jongeren hebben het zwaar: ook jonge ouders, werkenden met onzekere contracten en mensen die financiële stress ervaren, rapporteren toenemende mentale klachten. De cijfers laten een stabiele, maar aanhoudend hoge druk zien op de mentale veerkracht van de Nederlandse bevolking. De impact daarvan sijpelt direct door naar de arbeidsmarkt.

Voor HR-professionals zijn dit geen abstracte statistieken. Het zijn signalen die je terugziet in je organisatie: medewerkers die vaker ziek uitvallen, teams waarin de rek eruit is, leidinggevenden die moeite hebben om draagkracht en draaglast in balans te houden. De mentale gezondheid van medewerkers wordt daarmee een strategisch thema dat direct invloed heeft op productiviteit, betrokkenheid en duurzaam inzetbare teams.

Organisaties voelen de gevolgen: tijd voor actie

Mentale problemen vormen een significante uitdaging voor organisaties. Stress, spanning en burn-outklachten behoren tot de belangrijkste oorzaken van ziekteverzuim in Nederland.

Het is duidelijk dat mentale gezondheidsklachten niet langer incidenteel zijn, maar structureel. De stijging zit niet alleen in klinische diagnoses, maar vooral in gevoelens van spanning, somberheid en stress; signalen die vaak voorafgaan aan langdurige uitval.

Onderzoekers constateren dat jongeren vaker leven met prestatiedruk, sociale vergelijking en financiële onzekerheid. De toegenomen druk vanuit studie, werk en maatschappij zorgt ervoor dat deze groep sneller overbelast raakt. Dat is relevant voor HR, want jongeren vormen een groeiende groep instromend talent.

Maar het gaat breder dan dat. Mentale druk raakt:

  • Medewerkers in kritieke rollen;
  • teams waarin tijdelijk veel gevraagd wordt;
  • professionals met mantelzorgtaken;
  • mensen met een hoge loyaliteit aan het werk, die minder snel grenzen aangeven.

De urgentie voor effectieve interventies is daarmee groter dan ooit.

Mentale gezondheid beïnvloedt je organisatie op meerdere niveaus

Als HR-professional heb je een sturende rol in het vormgeven van beleid dat de mentale veerkracht van medewerkers kan versterken. Mentale gezondheidsproblemen hebben directe impact op:

  • Ziekteverzuim en uitval

Langdurig verzuim door stressgerelateerde klachten groeit al jaren. De kosten zijn hoog: gemiddeld kost één dag verzuim een werkgever circa 400 euro per medewerker. Bij burn-out of langdurige overspanning lopen de kosten snel op tot tienduizenden euro’s per medewerker per jaar.

  • Teamproductiviteit en cultuur

Medewerkers die onder langdurige stress staan, raken sneller vermoeid, maken meer fouten en verliezen hun creativiteit. Teams worden minder veerkrachtig, de onderlinge sfeer verhardt en samenwerking komt onder druk te staan. Mentale gezondheid is daarmee direct gekoppeld aan teamdynamiek en performance.

  • Werkgeversmerk

Organisaties die onvoldoende aandacht besteden aan mentale gezondheid lopen sneller talent mis. Jongere generaties hechten sterk aan werkplekken waar welzijn, cultuur en balans prioriteit krijgen. HR-beleid bepaalt daarmee in toenemende mate de aantrekkingskracht van je organisatie.

Preventie en vroege interventie zijn de sleutel

De onderzoeksresultaten laten zien dat mentale klachten zelden plotseling ontstaan. Ze bouwen zich op. Vaak beginnen ze met subtiele signalen: minder energie, slechter slapen, prikkelbaarheid, het gevoel achter de feiten aan te lopen.

Als deze signalen niet worden herkend of besproken, kunnen ze uitgroeien tot langdurige problematiek.

Voor HR betekent dit: preventie moet structureel worden ingebed. Niet als losse workshop of eenmalige actie, maar als doorlopende lijn in cultuur, leiderschap en ondersteuning.

Maar hoe doe je dat concreet? Hier volgen praktische stappen die je als HR-specialist kunt inzetten.

Praktische stappen die je vandaag kunt zetten

De volgende stappen helpen je om mentale gezondheid structureel te versterken binnen je organisatie.

Stap 1: bouw aan een veilige basis in je organisatie

  • Train leidinggevenden in vroegsignalering. Veel leidinggevenden willen helpen, maar herkennen de signalen niet altijd.
  • Stimuleer open communicatie zonder stigma. Maak mentale gezondheid bespreekbaar in teamoverleggen en een-op-eengesprekken.
  • Creëer ruimte om problemen bespreekbaar te maken. Veel medewerkers delen pas iets wanneer de omgeving veilig voelt.

Dit vormt de basis. Zonder veiligheid is iedere interventie een losse flodder.

Stap 2: zet een eerste, laagdrempelige interventie in

Een effectieve manier om mentale gezondheid tastbaar te maken is een workshop die medewerkers inzicht geeft in hun eigen balans.

De workshop “Jij in het Midden” van Ubari biedt:

  • Gratis online training mentale gezondheid;
  • kant-en-klare workshophandleiding;
  • varianten van 10, 20 of 60 minuten;
  • praktische oefeningen voor energie, balans en bewustwording.

Hiermee zetten jullie samen een snelle, kosteloze én impactvolle eerste stap. Doe de workshop hier en check wat het voor jou als professional kan betekenen.

Stap 3: borg inzichten met structurele oplossingen

Een workshop is het beginpunt. De kracht zit in het vervolg.

  • Leg vast hoe mentale gezondheid onderdeel wordt van HR-beleid.
  • Definieer KPI’s: niet alleen verzuim, maar ook werkdruk, welzijn en leiderschap.
  • Bied medewerkers blijvende ondersteuning op een manier die bij hen past.

Structurele steun voor positieve gezondheid

Ubari is een digitaal platform voor positieve gezondheid en helpt organisaties mentale gezondheid duurzaam te verbeteren. Het platform biedt:

  • Laagdrempelig, effectief, anoniem en altijd onbeperkt beschikbaar.
  • Wetenschappelijk onderbouwd en persoonlijk afgestemd.
  • 24/7 toegang tot oefeningen, begeleiding en educatie.
  • Structurele preventie ter vermindering van verzuim.
  • Tijdelijke introductieprijs: slechts 67 euro per medewerker per jaar.

Ubari biedt een complete, toegankelijke route: van bewustwording tot duurzame mentale kracht.

HR staat aan de knoppen van mentale gezondheid

De trends zijn duidelijk: mentale gezondheid verslechtert en de druk in organisaties neemt toe. HR-professionals hebben een unieke positie om hier verandering in te brengen. Door te signaleren, te versterken en te bouwen aan een cultuur waarin mentale gezondheid net zo vanzelfsprekend wordt besproken als fysieke veiligheid.

Door vandaag te starten met een laagdrempelige workshop en dit te koppelen aan structurele ondersteuning via Ubari, leg je als HR-professional de basis voor een gezonde, veerkrachtige én toekomstbestendige organisatie.