Knelpunten op arbeidsmarkt maken actief arbeidsmarktbeleid nodig

In ‘Sectoren in beeld’ geeft UWV een overzicht van de belangrijkste arbeidsmarktontwikkelingen in sectoren. Uit het rapport blijkt dat de productie en werkgelegenheid in meer dan de helft van de sectoren nog altijd niet terug zijn op het niveau van voor de crisis. Het aantal banen voor werknemers kromp in de periode 2008-2013 met 3 procent. In onder andere de bouw, de financiële dienstverlening, de chemie en de uitzendbranche en arbeidsbemiddeling daalde het aantal banen tussen 2008 en 2013 met meer dan 10 procent.

Geringe banengroei

Prognoses voor de arbeidsmarkt laten ook voor de komende jaren een geringe toename zien van het aantal banen. De uitzendbranche en intermediairs zullen voor een belangrijk deel van de banengroei zorgen. Uitzendkrachten gaan aan het werk in sectoren waar de vraag toeneemt. Met name in de specialistische zakelijke dienstverlening en de zich herstellende bouwnijverheid verwacht UWV meer werkgelegenheid.

Actief arbeidsmarktbeleid

Voor de huidige arbeidsmarkt geldt een overschot aan personeel. Toch zijn er ook signalen van krapte in bepaalde delen van de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld in technische en ICT-beroepen. Hierdoor is er volgens UWV de paradoxale situatie dat er tegelijk sprake is van moeilijk vervulbare vacatures en een hoog aantal werkzoekenden. Verder is er het risico dat er onvoldoende gekwalificeerd personeel is als de economie blijvend aantrekt en door de vergrijzing ervaren vakmensen vertrekken. UWV benadrukt dat het zowel in het belang is van werkgevers als van werkzoekenden dat de knelpunten worden opgelost. De onderzoekers stellen dat hiervoor een actief arbeidsmarktbeleid noodzakelijk is vanuit sociale partners en overheid.

Baanverlies en banengroei

Vanwege de toenemende automatisering en digitalisering zijn structureel veel banen verdwenen in onder meer de landbouw, industrie en financiële dienstverlening. Er zijn ook groeibranches. In de IT, bepaalde technische diensten, onlinewinkels en de opslag en dienstverlening voor het vervoer steeg het aantal banen de afgelopen tien jaar soms fors. Ook voor deze branches heeft de crisis gevolgen, maar bij een aantrekkende economie bieden ze goede kansen voor banengroei. Verder zijn er groeisectoren binnen de industrie, zoals de machine-industrie.

Flexibele schil

UWV verwacht dat ruim de helft van de werkgelegenheidsgroei voor zzp’ers en uitzendkrachten geldt. De werkgelegenheid voor uitzendkrachten daalde weliswaar tijdens de crisis, maar uit recente prognoses blijkt weer een forse groei van het aantal uitzendbanen. Meestal is dit een teken van aantrekkende werkgelegenheid, maar het aandeel van de flexibele schil neemt de komende jaren naar verwachting toe.

Werken onder eigen niveau

Vanwege automatisering en digitalisering stellen werkgevers hogere eisen aan het personeel. Zowel hierdoor als door de crisis is er minder vraag naar middelbaar opgeleiden die vervolgens vaker gaan werken op een lager niveau. Dit is weer in het nadeel van lager opgeleiden.

Arbeidsmarkt publieke sector

Onlangs heeft Driessen HRM in samenwerking met TNS Nipo onderzoek gedaan naar de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in de publieke sector. Vraag hier de gratis publicatie ‘Werk(t) in de publieke sector’ aan. 

Bron: UWV