Werkgeversaansprakelijkheid: de regels in het kort

Wanneer ben ik als werkgever aansprakelijk?

Als een medewerker schade oploopt door een ongeval tijdens het werk, dan ben je als werkgever daarvoor in beginsel aansprakelijk. Dit is alleen anders als:

• je kunt aantonen dat je je zorgplicht bent nagekomen; of
• de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de medewerker.

Werkgeversaansprakelijkheid: hoe zit het met woon-werkverkeer en bedrijfsuitjes?

Als op of tijdens het werk een ongeluk gebeurt, dan is het vaak duidelijk dat er sprake is van eventuele schade veroorzaakt door de uitoefening van de werkzaamheden. Maar hoe zit het nu met schade tijdens woon-werkverkeer en bedrijfsuitjes?

Woon-werkverkeer

In principe geldt dat de werkgever niet aansprakelijk is voor schade van de medewerker als hij naar zijn werk of naar huis rijdt. Dit was anders in een arrest van de Hoge Raad waarin een medewerker na het werk drie collega’s vervoerde in een bedrijfsvoertuig en een ongeluk kreeg. De werkgever was toch aansprakelijk voor de geleden schade.

Bedrijfsuitjes

De rechtspraak over werkgeversaansprakelijkheid bij bedrijfsuitjes wisselt nog, maar de algemene lijn lijkt te zijn dat ook ten aanzien van bedrijfsuitjes een zorgplicht rust op de werkgever. Zeker als de werkgever bij de organisatie van het uitstapje betrokken was, deelname (min of meer) verplicht was en de werkgever verzekerd was voor schade.

Wat houdt de zorgplicht van de werkgever in?

De werkgever is verplicht maatregelen te nemen om te zorgen voor de veiligheid van zijn werknemers. In een loods of op een werf waar met heftrucks wordt gereden, moet de werkgever bijvoorbeeld duidelijke looppaden voor voetgangers maken. Op de werkgever rust een ook instructieplicht. De werkgever moet medewerkers duidelijke aanwijzingen geven over het gebruik van bijvoorbeeld gereedschappen en machines. Voor huis-, tuin- en keukenongevallen geldt in principe geen zorgplicht.

Welke rol speelt opzet of bewuste roekeloosheid van een medewerker?

Als de schade die de medewerker lijdt in de uitoefening van zijn werkzaamheden, in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de medewerker, dan is de werkgever niet aansprakelijk. Van opzet of bewuste roekeloosheid is niet snel sprake. Bij de meeste bedrijfsongevallen zal de medewerker zichzelf of een ander niet opzettelijk schade toebrengen. Daarom wordt het bestaan van opzet niet snel aangenomen. Van bewust roekeloos handelen kan bijvoorbeeld sprake zijn wanneer een medewerker een verkeersongeval veroorzaakt, nadat hij door rood was gereden.

Waaruit kan de schade bestaan?

Als de werkgever aansprakelijk is, dan moet hij de geleden schade vergoeden. De schade kan uit allerlei verschillende posten bestaan. Bijvoorbeeld: schade aan goederen, ziektekosten, gederfde inkomsten of immateriële schade. Het is aan de medewerker om aan te tonen hoe hoog de geleden schade is.

In dit artikel bespreekt mr. Leffert Snackers, jurist arbeidsrecht van het HRM kennissysteem RAP bij IJK werkgeversaansprakelijkheid. Wil je meer weten, kijk dan op de website van RAP.