I-deals is een uit Amerika overgewaaid HR-instrument en staat voor ideosyncratic: apart, bijzonder, vreemd, typisch, ongewoon, merkwaardig. Het zijn afspraken tussen werkgever en werknemer over arbeidsvoorwaarden. Deze deals zijn persoonsgebonden en creëren een win-win situatie voor alle partijen: ze boeien en binden daarmee een werknemer aan de werkgever. De organisatie mag de werknemer op prestaties afrekenen en biedt in ruil daarvoor flexibiliteit en een persoonlijk ontwikkel plan.
Veel publieke organisaties worstelen met de vraag hoe zij hun medewerkers inzetbaar houden, I-deals kunnen daarbij helpen. Er is tenslotte krapte op de arbeidsmarkt voorspeld de komende jaren. Organisaties kunnen dan met hun werknemers om tafel om maatafspraken te maken over tijd, geld, prestaties en persoonlijke ontwikkeling. Misschien maken over een aantal jaren cao’s nog alleen het raamwerk voor overeenkomsten, denk bijvoorbeeld aan de pensioenregeling.
Uit onderzoek blijkt dat persoonlijk initiatief van werknemers vaak ten grondslag ligt aan het maken van I-deals. Er wordt dan gestreefd naar een balans tussen de loopbaan, werk en privé. In de toekomst mag de werknemer mogelijk zelf onderhandelen over de voorwaarden. Als het om geld gaat wordt gesproken over het vervangen van loonsverhoging, 13e maand of verlofuren voor een percentage van het loon. De werknemer kan daar dan zelf invulling aan geven. Hij kan kiezen voor geld of voor het omzetten in een opleiding/vrije tijd. Ook flexibiliteit in de werktijden om het werk meer in te kunnen passen met de persoonlijke behoeftes is een voorbeeld. Maar medewerkers kunnen ook individuele afspraken maken over een specifieke cursus of ontwikkelingsplan (ontwikkeling I-deals).
Een medewerker die nadenkt over zijn levenslange loopbaan is waardevol voor de organisatie en zal zich willen ontwikkelen in zijn vak. TNO onderzocht 3400 organisaties en zag dat afspraken over individuele arbeidsvoorwaarden positief bijdragen aan organisatieprestaties en negatief samenhangen met verloop- en verzuimpercentages. De vraag naar I-deals zal de komende jaren groeien, in welke vorm dan ook!
Bron: TNO, Rousseau, D. M. (2005). I-Deals: Idiosyncratic Deals Employees Bargain for Themselves. New York: M.E. Shapre.
