Ziekteverzuim blijft voor veel organisaties een taai vraagstuk. De oorzaken zijn vaak veelzijdig: van fysieke klachten tot mentale belasting en van privésituaties tot een wankele werk-privébalans. Toch komt uit onderzoek steeds vaker naar voren dat er een sterke link is tussen werkgeluk en verzuim. In organisaties waar medewerkers zich gewaardeerd, betrokken en gelukkig voelen, ligt het verzuim aantoonbaar lager. Voor HR ligt hier een kans van strategisch belang: wie inzet op werkgeluk, investeert ook in continuïteit en prestaties.
Iedereen verlangt naar voldoening, plezier en zingeving in het leven. Omdat werk een groot deel van ons bestaan beslaat, speelt het daar een grote rol in. Werkgeluk is méér dan tevreden zijn met de arbeidsvoorwaarden. Het gaat om de diepere vraag of je betekenis ervaart in wat je doet, of je plezier beleeft aan je dagelijkse taken en of je je verbonden voelt met de mensen om je heen.
Wanneer medewerkers purpose (zingeving) en pleasure (plezier) ervaren in hun werk, stijgt hun betrokkenheid en loyaliteit. Ze voelen zich sterker verbonden met de missie van de organisatie, hebben meer energie en zijn beter bestand tegen stress. Gelukkige medewerkers melden zich minder vaak ziek en keren sneller terug na een periode van afwezigheid.
Purpose staat voor de bijdrage die iemand levert aan een groter geheel. Pleasure gaat over werkvreugde en fijne samenwerking. Samen vormen ze de kern van werkgeluk en daarmee een krachtig fundament voor duurzame inzetbaarheid.
HR kan actief bijdragen aan werkgeluk door te focussen op drie belangrijke pijlers:
Onder het gesprek over werkgeluk liggen vaak dezelfde fundamentele vragen:
Deze vragen verdienen structurele aandacht. HR kan dit faciliteren via regelmatige werkgeluk-check-ins, als aanvulling op traditionele gesprekscycli.
Werkgeluk en duurzame inzetbaarheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Duurzame inzetbaarheid draait om de mate waarin medewerkers gedurende hun hele loopbaan gezond, gemotiveerd en productief kunnen blijven werken. Dat vraagt om oog voor levensfasen, capaciteiten en persoonlijke wensen.
Werkgeluk fungeert hierin als brandstog: wie met plezier en betekenis werkt, blijft langer vitaal en betrokken. HR kan dit ondersteunen met beleid op maat: flexibiliteit voor jonge ouders, ontwikkelkansen voor medewerkers die al lang in dienst zijn, en alles daartussenin.
Hoe maak je werkgeluk concreet binnen jouw organisatie? Vijf effectieve manieren waarop HR hieraan kan bijdragen:
Het bevorderen van werkgeluk begint bij dialoog. Ontwikkel initiatieven waarbij medewerkers regelmatig in gesprek gaan over werkplezier, drijfveren en loopbaanwensen. Structurele gesprekken geven richting aan duurzame motivatie.
Inzichten uit de praktijk laten zien dat dit gesprek vaak de sleutel is tot duurzame motivatie. In het artikel Tussen hoofd en hart: de leider als cultuurdrager wordt bijvoorbeeld benadrukt hoe belangrijk het is dat leiders niet alleen sturen op resultaten, maar vooral op verbinding en mensgerichtheid.
Niet elke medewerker ziet zijn of haar talenten automatisch terug in het dagelijkse werk. Door jobcrafting en maatwerk per generatie te stimuleren, vergroot je betrokkenheid. Jongeren zoeken vaak flexibiliteit, ouderen waarderen erkenning van hun ervaring.
Een cultuur van waardering, vertrouwen en samenwerking vergroot de kans op werkgeluk aanzienlijk. HR kan dit aanjagen met initiatieven op het gebied van vitaliteit, diversiteit en leiderschapsontwikkeling.
Een voorbeeld hiervan vind je in Levensfasegericht HR-beleid: werkgeluk en strategische personeelsplanning. Hierin wordt duidelijk hoe organisaties met beleid dat aansluit bij verschillende levensfasen een inclusieve werkcultuur creëren waarin iedereen zich gewaardeerd voelt.
Werkgeluk monitoren geeft richting. Gebruik medewerkerstevredenheidsonderzoeken of laagdrempelige pulse surveys om snel inzicht te krijgen in het welzijn van medewerkers. Door resultaten terug te koppelen en zichtbaar op te volgen, laat je als organisatie zien dat werkgeluk serieus genomen wordt.
Het belang van monitoren en evalueren komt ook naar voren in de HRM Barometer, waarin HR-professionals en medewerkers hun visie geven op actuele thema’s zoals leiderschap, werkgeluk en duurzame inzetbaarheid.
Verzuim verlagen begint niet bij protocollen of regels, maar bij investeren in wat mensen werkelijk drijft: betekenis, plezier en verbinding. Gelukkige medewerkers zijn niet alleen minder vaak ziek, maar ook innovatiever, productiever en loyaler.
Voor HR en leidinggevenden ligt hier een prachtige kans om het verschil te maken. Door werkgeluk centraal te stellen in beleid én praktijk, wordt niet alleen verzuim teruggedrongen, maar ontstaat er een organisatie waarin medewerkers met energie en trots hun bijdrage leveren. En dát is misschien wel de mooiste winst van allemaal.
