Politiek en de overheid: Wie wil wat?
In de politiek wordt gesproken over het inperken van het aantal gemeenten, het opheffen van waterschappen en regiobesturen en het samengaan van provincies. Wat houdt dit in en wat zal dit in de praktijk betekenen?
Op 14 augustus 2012 telt Nederland 16.743.106 inwoners, 415 gemeenten, 12 provincies en 26 waterschappen. Maar hoe ziet deze verdeling er over enkele jaren uit?
Gemeenten inperken
D66 wil namelijk het aantal Nederlandse gemeenten inperken van 415 naar ongeveer 200. Door het vergroten van de huidige gemeenten kunnen zij meer taken van het Rijk overnemen en kwalitatief goed uitvoeren.
Provincies samenvoegen
Naast het verminderen van het aantal gemeenten wil D66 ook provincies gaan samenvoegen. Zo zit een Randstadprovincie bestaande uit Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland in de planning. De overige provincies zullen, als de D66 het voor het zeggen krijgt, ook grotere stadsdelen gaan vormen in de toekomst. Als gevolg hiervan kunnen waterschappen en regiobesturen worden opgeheven en worden ondergebracht bij de landsdelen. Vele miljoenen euro’s zullen hierdoor bespaard kunnen worden.
België als voorbeeld?
Een fusiegemeente is een administratieve en bestuurseenheid ontstaan door de samenvoeging van verschillende gemeenten of leefgemeenschappen die voordien een eigen administratie en bestuur bezaten. Deze samenvoeging kent in de praktijk mooie én frustrerende voorbeelden. Een mooi voorbeeld is België. In de jaren ’70 heeft België vele kleine gemeentes samengevoegd om voortgang te boeken op efficiency en effectiviteit. Hierdoor heeft het land een behoorlijk budget vrijgemaakt in de begroting.
Of toch niet?
Echter, er zijn in de praktijk meerdere zwaktes van een fusieproces te vinden. Ten eerste blijkt dat de duur van het proces bijna altijd langer duurt dan gepland. Dit is vooral tot uiting gekomen bij ongelijkwaardige partijen. Kleine gemeenten zijn bang om hun unieke identiteit en bedrijfscultuur te verliezen. Ten tweede ontstaan frustraties door zaken omtrent budget en doelstellingen. Vaak zijn doelen zeer globaal beschreven zonder enige vorm van uitwerking. Als laatste worden de verschillen in IT tussen gemeenten genoemd. Systemen zijn bijna nergens vooraf al op elkaar afgestemd, waardoor het in de praktijk zal zorgen voor vertraging.
Bron: Rapport ‘fusies van gemeenten’ door Nyenrode en Finance