Nieuwe regels verlof en arbeidstijden gaan in vanaf 1 januari 2015

Volgens het kabinet is de nieuwe wet samen met de Wet werk en zekerheid (WWZ) en de Wet aanpak schijnconstructies (WAS) een belangrijke stap naar een fatsoenlijke en moderne arbeidsmarkt.

Extra kraamverlof

De wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden regelt dat partners een onvoorwaardelijk recht krijgen op drie dagen ouderschapsverlof rond de geboorte van een kind. Naast het huidige kraamverlof van twee dagen krijgen zij hierdoor meer mogelijkheden om rond de geboorte bij hun kind te zijn.

Langer bevallingsverlof

Een ander gevolg van de nieuwe wet is een langer bevallingsverlof voor moeders bij een langdurige ziekenhuisopname van een pasgeboren kind. Moeders krijgen de gelegenheid om na de ziekenhuisopname hun kind tien weken thuis te verzorgen. Het bestaande zwangerschap- en bevallingsverlof van zestien weken is in zulke gevallen niet voldoende. Het bevallingsverlof van een moeder gaat over naar haar partner als zij overlijdt bij de geboorte van het kind. Zo is een pasgeboren kind verzekerd van de zorg van een ouder.

Grotere groep zorgverlof

De nieuwe wet regelt dat kort- en langdurend zorgverlof voortaan ook gelden voor bijvoorbeeld de zorg voor een huisgenoot, vriend of tweedegraads familielid. Tot nu toe was zorgverlof alleen mogelijk voor de zorg voor een zieke partner, zieke ouder of een ziek kind.

Andere arbeidsduur

Verder mogen werknemers volgens de nieuwe wet ieder jaar vragen om een andere arbeidsduur. Eerder konden ze dat maar één keer per twee jaar doen. Ook kunnen werknemers verlof flexibeler opnemen.

Aanvulling op informele afspraken

Het kabinet stelt dat teveel mensen nu minder gaan werken omdat zij hun zorgtaken niet goed kunnen combineren met hun werk. Hierdoor stoppen sommige werknemers zelfs helemaal met werken of raken overbelast en melden zich ziek. Volgens het kabinet zijn vooral vrouwen nog vaak economisch niet zelfstandig. Dit kan bij bijvoorbeeld een echtscheiding tot problemen leiden. De wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden is een aanvulling op de afspraken die al op de werkvloer en in gezinnen worden gemaakt.

Overzicht maatregelen

Het wetsvoorstel Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden bevat de volgende maatregelen:

• Vergroting van de gebruiksmogelijkheden van ouderschapsverlof door:
  – onvoorwaardelijk recht op drie dagen opname voor vaders bij geboorte kind;
  – het vervallen van de wettelijke bepalingen voor de wijze van aanvraag;
  – het verdwijnen van de eis dat men één jaar in dienst moet zijn bij de werkgever.
• Flexibilisering van het pleegzorg- en adoptieverlof door:
  – het toevoegen van de mogelijkheid dat de werknemer het verlof in overleg met de werkgever gespreid kan opnemen (is nu vier weken aaneengesloten);
  – verruiming van opnametermijn van 18 naar 26 weken rond opname van het kind.
• Flexibilisering van de opname van langdurend zorgverlof door het opheffen van de wettelijke beperkingen voor de wijze van aanvraag.
• Uitbreiding van het kort- en langdurend zorgverlof naar werknemers die zorgen voor broers en zussen, grootouders en kleinkinderen, huisgenoten of anderen in de sociale omgeving (per 1 juli 2015).
• Uitbreiding langdurig zorgverlof: noodzakelijke zorg bij ziekte en hulpbehoevendheid (per 1 juli 2015).
• Uitbreiding van het bevallingsverlof naar gevallen waarbij het kind na geboorte langdurig in het ziekenhuis moet worden opgenomen (’couveusekinderen’).
• Overdracht bevallingsverlof bij het overlijden van de moeder.
• Mogelijkheid om het bevallingsverlof vanaf de zesde week na de bevalling in deeltijd op te nemen over een periode van maximaal 30 weken.
• Het zwangerschapsverlof bij een meerling wordt met vier weken uitgebreid. De datum van inwerkingtreding van dit onderdeel staat nog niet vast.
• Verheldering van de werkingssfeer van het calamiteiten- en kort verzuimverlof door toevoeging van het criterium ‘onvoorziene omstandigheden’. Dit wordt de grondslag van verlof en explicitering van ziekenhuisbezoek door de werknemer en noodzakelijke begeleiding van naasten bij medische zorg.
• Een kortere termijn waarop een werknemer een nieuwe aanvraag tot aanpassing van de contractuele arbeidsduur kan doen. Dit wordt één jaar in plaats van twee jaar. Bij onvoorziene omstandigheden mag dit ook tussendoor.
• Introductie van de mogelijkheid om bij onvoorziene omstandigheden (zoals een plotseling zieke partner) af te wijken van de procedurele bepalingen, bijvoorbeeld de aanvraagtermijn in de Wet aanpassing arbeidsduur.

Bron: Rijksoverheid.nl