Gepayrolld, gepayrolled of gepayrold?
Nederlands schrijver en taalkundige Wim Daniëls schreef onlangs een column over de herkomst van de kernbegrippen van Driessen HRM_Payroll. Onderstaand wordt duidelijk dat het voor woordenboeken nog helemaal niet zo eenvoudig is om ons tempo bij te houden..
Gepayrolld, gepayrolled of gepayrold?
Hoe houden de woordenboeken ontwikkelingen in het bedrijfsleven bij? Met wisselend resultaat kun je zeggen. Woordenboeken lopen natuurlijk als vanzelfsprekend altijd achter de feiten aan, want dat moeten woordenboeken ook doen. Maar soms dringen woorden wel heel laat tot een woordenboek door.
Payroll
Het officiële spellingboek van de Nederlandse taal, het Groene Boekje, verschenen in 2005, kent bijvoorbeeld het hele fenomeen payroll niet. Het enige ‘pay-woord’ dat in het boekje staat, is ‘pay-tv’. De meest actuele driedelige Van Dale kent ‘payroll’ wel, met daarbij als betekenisverklaring kortweg ‘loonlijst’. De tegenhanger van het Groene Boekje, het Witte Boekje, dat als spellinggids gebruikt wordt door bijvoorbeeld NRC Handelsblad, de Volkskrant en Trouw, neemt ‘payroll’ ook op, met als meervoud ‘payrolls’, terwijl Van Dale schrijft dat ‘payroll’ geen meervoud heeft.
Het werkwoord ‘payrollen’ komt in de drie genoemde boeken helemaal niet voor, waardoor je daarin ook niet kunt opzoeken hoe je dat werkwoord moet vervoegen. Behoudt het als voltooid deelwoord bijvoorbeeld de dubbele ‘l’: gepayrolld of moet er maar één ‘l’ staan? Of moet de schrijfwijze misschien ‘gepayrolled’ zijn? Je kunt hier hooguit te rade gaan bij vergelijkbare woorden, zoals bij ‘rock-‘n-rollen’, dat als voltooid deelwoord ‘gerock-‘n-rold’ krijgt. Naar analogie daarvan zou je dus ook ‘gepayrold’ moeten schrijven.
Outsourcen
Ook bij ‘outsourcen’ laat het Groene Boekje het helemaal afweten. Van Dale en het Witte Boekje geven hier wel thuis. Ze noemen allebei ook de vervoegingen van het werkwoord: outsourcete, geoutsourcet.
Human resources
‘Human resources’ is in alle drie de woordenboeken te vinden, maar de schrijfwijze van de samenstellingen ermee zijn niet overal gelijk. Het Groene Boekje en Van Dale schrijven bijvoorbeeld ‘humanresourcesmanagement’, terwijl het Witte Boekje voor de leesbaarheid een streepje zet: human-resourcesmanagement.
Concluderend kun je zeggen dat een bedrijf als Driessen HRM_Payroll, waarvoor de drie genoemde begrippen kernbegrippen zijn, door de woordenboeken deels in de steek gelaten wordt. De woordenboeken lopen in dit geval duidelijk te veel achter bij een voorloper.
Wim Daniëls